OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE سخن سردبیر/ درجستجوی نسبت بین کتاب خوانی و سرمایه اجتماعی http://ssbr.faslnameh.org/article-1-264-fa.pdf 2017-04-19 3 4 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE انتخاب آثار ترجمه بازار امروز نه اندیشمندانه است و نه مسئولانه اشاره در مدرسه احمد نی‌ریز درس می‌خواند. پانزدهساله بود که به‌همراه مادرش، از نی‌ریز راهی شیراز شد. دو سال بعد به تهران رفت. در دبیرستان رشته ریاضی را انتخاب کرده‌بود و سال 1339 در همان رشته دیپلم گرفت. براساس برنامه‌ای که از پیش در ذهن داشت، به جای رفتن به دانشگاه، تدریس را انتخاب کرد. قصد داشت فاصله‌اش را با تهران کمتر کند؛ در آموزش و پرورش قزوین استخدام شد و کار آموزگاری را آغاز کرد. هم‌زمان با شروع تدریس در مدرسه، برای شرکت در کنکور هم درس می‌خواند تا این‌که در سال 1344 در کنکور دانشکده حقوق، رشته علوم سیاسی قبول شد و در کنکور دانشکده علوم پایه، در رشته فیزیک پذیرفته شد. او رشته علوم سیاسی را انتخاب کرد. در همان دوره بود که با رشته جامعه‌شناسی و علوم اجتماعی آشنا شد. این‌طور که خودش می‌گوید بعد از گذراندن درس‌های جامعه‌شناسی عمومی، به این رشته علاقه‌مند شد و راهش را برای ادامه زندگی علمی‌اش مشخص کرد: «نه‌تنها به جامعه‌شناسی علاقه‌مند شدم، بلکه روزبه‌روز احساس کردم که من مرد سیاست نیستم و شاید در جامعه‌شناسی بیشتر بتوانم گمشده خودم را پیدا کنم.» در سال 1347، «نقش آیت آ... طباطبایی در انقلاب مشروطیت» را برای موضوع پایان‌نامه دوره کارشناسی‌اش انتخاب کرد. با این حال به‌خاطر محدودیت انتخاب‌های تحصیلات تکمیلی، برای دوره کارشناسی ارشد هم در رشته مدیریت و علوم‌تربیتی درس خواند. به‌صورت حق‌التدریس در مراکز آموزش عالی به تدریس درس جامعه‌شناسی پرداخت و در سال 1350 ناچار به استعفا از آموزش و پرورش شد. پس از آن به‌عنوان کارشناس آموزش در وزارت کار مشغول شد. سال 1354 راهی انگلیس شد: «رفتن به اروپا خیلی سخت نبود. من بدون پذیرش به انگلیس رفتم و برای دریافت پذیرش به دانشگاه‌های آکسفورد، کمبریج و لندن و چند شهر دیگر مراجعه کردم.» او تحصیل در مقطع دکتری برای رشته جامعه‌شناسی را در دانشگاه لندن ادامه داد. به‌سرعت درسش را به‌پایان رساند چراکه همسرش در تهران چشم‌انتظار بود و او هم به‌عنوان نیروی استخدام‌شده در وزارت کار، با مرخصی برای تحصیل به انگلستان رفته بود. او در ابتدای سال 1357 به ایران بازگشت و در تابستان سال 1357 خود را به دانشگاه اهواز منتقل کرد. دکتر فرهنگ ارشاد، اکنون استاد بازنشسته جامعه‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز است. او حالا عضو انجمن جامعه‌شناسی ایران، عضو انجمن جامعه‌شناسی انگلیس، عضو انجمن بین‌المللی جامعه‌شناسی و عضو انجمن مطالعات مسائل خاورمیانه است و سردبیری مجله تخصصی انجمن جامعه‌شناسی ایران را نیز بر عهده دارد. مهاجرت تاریخی ایرانیان به هند و پیامدهای فرهنگی آن، مهاجرت، شهرنشینی و توسعه، کار در غربت، نظریه‌بنیادی جامعه‌شناسی و نظریه‌پردازی انقلاب‌ها برخی از آثار دکتر فرهنگ ارشاد است. کتاب نظریه‌های بنیادی جامعه‌شناختی با ترجمه او در نهمین دوره کتاب سال دانشگاهی در سال ۱۳۷۸ کتاب شایسته تقدیر شناخته‌شد. http://ssbr.faslnameh.org/article-1-265-fa.pdf 2017-04-19 5 17 1 AUTHOR 2 AUTHOR
OTHERS_CITABLE هویت ایرانی در گستره تاریخ اجتماعی ایران اشاره هویت ملی و قومی، مقوله‌ای تاریخی ـ اجتماعی است که در سیر حوادث تاریخی در متن جامعه پدیدار می‌شود، رشد می‌کند، دگرگون می‌شود و معانی گوناگون و متفاوتی پیدا می‌کند. از این‌رو از عوامل گوناگونی که برای تعریف قوم و ملت، قومیت و ملیت و هویت قومی و ملی درنظر آمده، همچون نژاد و سرزمین، دولت و تابعیت، زبان و سنت مشترک فرهنگی و ریشه‌های تاریخی، دین و ارزش‌های اجتماعی، اقتصاد و روابط تولید، هیچ‌کدام یا هیچ مجموعه مشخصی از آن‌ها را نمی‌توان ملاکی عام برای تعریف و تمییز قوم و ملت و هویت قومی و ملی دانست. هویت قومی و ملی امری طبیعی و ثابت نیست که پایه‌های مشخص و تغییرناپذیر داشته‌باشد، بلکه پدیداری است که گذشته از عناصر عینی و آفاقی، ریشه در تجربه‌های مشترک و خاطرات و تصورات جمعی مردم دارد؛ در دوره تاریخی معینی ابداع می‌شود، خاطرات تاریخی در ارتباط با آن شکل می‌گیرد و خاطرات فراموش‌شده در آن احیا می‌شود، قباله تاریخی برایش ثبت می‌شود و در سالگردها و سال‌روزها به حیاتش ادامه می‌دهد. کتاب هویت ایرانی: از دوران باستان تا پایان پهلوی تحول تاریخی هویت ایرانی اثر احمد اشرف[i] در دوران پیش از اسلام را شامل می‌شود و سده‌های میانه اسلامی تا دوران صفویه، پیدایش هویت «شیعی ایرانی» در دوره صفوی و سرانجام پیدایش تطور و هویت ملّی ایرانی در قرن‌های نوزدهم و بیستم را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد کتاب در هشت فصل با این عناوین عرضه شده‌است: «مفاهیم و نظریه‌ها: هویت ایرانی به سه روایت»، «شکل‌گیری ایده ایران و هویت ایرانی در ایران باستان»، «تاریخ ایده ایران: هویت ایرانی در دوره هخامنشی و اشکانی ـ (پارتی)»، «هویت تاریخی و فرهنگی ایران در دوره اسلامی»، «هویت ایرانی در دوره فرمانروایی ترکان»، «دوران صفوی: عصر دین و وطن»، «هویت ایرانی در قرن نوزدهم و بیستم میلادی» و «پیدایش ناسیونالیسم دولتی در دوران پهلوی». هویت ایرانی دو مقاله دیگر نیز از: گراردو نیولی و شاپور شهبازی در خود دارد که در آن به‌بررسی دیدگاه‌های مربوط به هویت قومی و ملی ایران پرداخته شده‌است. در این کتاب پس از بررسی فشرده دیدگاه‌های مربوط به هویت قومی و ملی، که بازسازی هویت ایرانی را در دوران ما شکل داده و به‌تصویر کشیده‌اند، تحول تاریخی هویت ایرانی در دوران پیش از اسلام، سده‌های میانه اسلامی تا دوران صفویه، پیدایش هویت «شیعی ایرانی» در دوره صفوی و سرانجام پیدایش تطور و هویت ملّی ایرانی در قرن‌های نوزدهم و بیستم میلادی بررسی و تحلیل شده‌است. در نتیجه‌گیری کتاب با اشاره به شکل‌گیری اندیشه ناسیونالیسم آمده‌است: «ایران برخلاف بسیاری از کشورهای نوپدید خاورمیانه و سایر نقاط جهان، در گذار از دوران سیاسی سنتی به دوره سیاسی مدرن، یعنی دوره شکل‌گیری اندیشه ناسیونالیسم و هویت ملی، با چالش عمده‌ای روبه‌رو نشد. اندیشمندان و نخبگان سیاسی ایران نیز با تکیه بر روایت‌های تکامل‌یافته هویت تاریخی، فرهنگی و سیاسی قرون گذشته، گفتمان هویت ملی مدرن و ناسیونالیسم ایرانی را بر مبنای سنت‌های هویتی پیشامدرن خود استوار ساختند.» این کتاب در سلسله‌نشست‌های سرای اهل قلم مؤسسه خانه کتاب با حضور مترجم و صاحب‌نظران، مورد نقد و بررسی قرار گرفت که ازنظر می‌گذرد.    احمد اشرف مؤلف کتاب حاضر یکی از سرویراستاران و پژوهشگران ارشد دانشنامه بین‌المللی ایرانیکا در دانشگاه کلمبیاست؛ که به‌موضوع هویت ایرانی در قالب یکی از مدخل‌های این دانشنامه پرداخته‌است و کتاب هویت ایرانی: از دوران باستان تا پایان پهلوی مجموعه چهار مقاله‌ای است که پیش از این و در سال 2007 در این دانشنامه منتشر شده‌بود و به‌همت دکتر «حمید احمدی» ترجمه شده و با افزودن دو مقاله از گراردو نیولی و شاپور شهبازی و توضیحات تکمیلی احمد اشرف در قالب کتاب پیش رو تدوین و منتشر شده‌است. http://ssbr.faslnameh.org/article-1-266-fa.pdf 2017-04-19 19 23 1 AUTHOR 2 AUTHOR 3 AUTHOR
OTHERS_CITABLE امرروزمره در جامعه جنگ زده و پسا انقلابی چکیده کتاب امر روزمره در جامعه پساانقلابی روایت نویسنده آن عباس کاظمی است از تجربۀ زندگی‌اش طی سال‌های پس از انقلاب  اسلامی تاکنون. نویسنده در این کتاب می­کوشد تغییر و تحولات نزدیک به چهار دهه پس از انقلاب اسلامی را در عرصه­های مختلفی ازجمله پوشاک، فراغت، آداب مذهبی، شیوه سخن‌گفتن، شکل آرزو­ها و امیال مردم نشان دهد. کاظمی در این کتاب به‌طور عمده سطوح خرد و جزئی و پیش‌پاافتاده زندگی روزمره را به‌تصویر می­کشد؛ نیز، زندگی روزمره در جامعه پس از انقلاب از دوره جنگ تحمیلی گرفته تا سازندگی و پس از آن، به‌ویژه جامعه مصرفی دو دهه اخیر، تغییر در حوزه­های اجتماعی و فرهنگی و تا حدود زیادی تغییر از جامعه­ ایدئولوژیک به جامعه عرفی را روایت می‌کند. شیء‌شدن زندگی اجتماعی در ایران پس از انقلاب با ظرافت خاصی به‌وسیله نویسنده در کتاب به‌تصویر کشیده‌شده‌است. کلیدواژه: انقلاب اسلامی ایران، جامعه پسا‌انقلابی، امر روزمره، زندگی روزمره، زندگی اجتماعی، اشیاء، ایدئولوژی، جامعه انقلابی، روابط انسانی، روایت نسلی، دوران جنگ.   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-267-fa.pdf 2017-04-19 25 35 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE پرونده ای جامعه شناختی در بررسی نقش زنان در رمان بعد از انقلاب چکیده کتاب صدای زمانه، سیری از هویت زن در صدسال اخیر را با تحلیل جامعه‌شناسانه نقش زنان در رمان‌های فارسی ترسیم می‌کند و در این راه، مشکلات گوناگون زنان و نحوه برخورد آنان با خانواده، جامعه و محیط بیرون از خانه را در موقعیت‌های مختلف تاریخی بررسی می‌کند. بر همین‌اساس، ده رمان فارسی با محوریت نقش زنان انتخاب شده و در راستای هدف کتاب شخصیت یا شخصیت‌های زن کتاب تحلیل شده‌اند. علت انتخاب رمان، آزادی این گونه ادبی نسبت به سایر گونه‌ها و پررنگ‌شدن نقش زن در آن است. دگرگونی ساختار اجتماعی در سال‌های پس از انقلاب، تأثیر زیادی بر موقعیت زنان در جامعه گذاشت و نمود آن در رمان‌های مورد بررسی در این کتاب تحلیل شده‌است. کلیدواژه: زنان، رمان فارسی، جامعه‌شناسی، انقلاب اسلامی.   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-268-fa.pdf 2017-04-19 37 51 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE نقد ادبی و مطالعات فرهنگی/ قرائتی نقادانه از آگهی های تجاری چکیده این مقاله با هدف معرفی کتاب نقد ادبی و مطالعات فرهنگی، قرائتی نقادانه از آگهی‌های تجاری در تلویزیون ایران نوشته حسین پاینده به رشته تحریر درآمده است. در ابتدای بحث مؤلف کتاب به‌صورت خلاصه معرفی شده؛ سپس رویکرد نویسنده در نگارش کتاب و انجام پژوهش با توجه به مطالب کتاب شرح داده شده‌است. تزهای اصلی کتاب که عبارت‌اند از: «ماهیت فرهنگی آگهی‌های تجاری» و «کاربرد نقد ادبی در تحلیل آگهی‌های تجاری» شرح داده و اهداف کتاب و سؤالاتی را که در صدد پاسخ‌گفتن به آن است، بیان شده‌است. در نهایت نتیجه‌گیری شده که نویسنده در اثبات برنهاد اول خود موفق بوده اما در مورد برنهاد دوم چندان موفق عمل نکرده‌است. همچنین نویسنده نتوانسته در برخی موارد نتیجه‌گیری‌های خود را بر تحلیل استوار کند. کلیدواژه: آگهی تجاری، نقد ادبی، فرهنگ، تلویزیون   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-269-fa.pdf 2017-04-19 53 63 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE سرمایه اجتماعی در ایران چکیده کتاب سرمایه اجتماعی در ایران، به مفهوم سرمایه اجتماعی می­پردازد و وضعیت آن را در جامعه ایران بررسی می­کند و تلاش می­کند تا از منظری راهبردی به این موضوع نگاه کند و راهکارهای بهبود سرمایه­ی اجتماعی در ایران را نشان دهد. سرمایه اجتماعی نوعی سرمایه غیراقتصادی است که در روابط اجتماعی و شبکه­های اجتماعی، در اثر تعامل میان افراد تولید می­گردد. مولف در مقدمه کتاب، هدف پژوهش خود را توجه راهبردی به موضوع سرمایه اجتماعی در ایران معرفی کرده است. نویسنده برای بررسی سرمایه اجتماعی در ایران به فراتحلیل مطالعات انجام‌یافته در این زمینه می‌پردازد و از روش کیفی بهره می‌گیرد. کلیدواژه: سرمایه اجتماعی، مفهوم‌شناسی، فراتحلیل، رویکرد هم‌افزایی، راهبرد   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-270-fa.pdf 2017-04-19 65 74 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE راهنمای گراندد تئوری در پژوهش علوم اجتماعی چکیده روش تحقیق در علوم اجتماعی با تأکید بر نظریه بر پایه نوشته مقصود فراستخواه، اولین کتاب تألیفی در حوزه روش تحقیق گراندد تئوری در پژوهش‌های علوم اجتماعی است. مقصود فراستخواه این کتاب را در هشت فصل تنظیم کرده و به ارائه بحث‌های مبنایی درباره پژوهش کیفی، انواع تحقیقات کیفی، رویکردهای پنج‌گانه گراندد تئوری، تحلیل داده‌ها و اعتباریابی این روش پرداخته است. نویسنده در پیشگفتار کتاب اشاره می‌کند که کتاب، حاصل سلسله‌درس‌هایش درباه  روش تحقیق «گراندد تئوری» است. فراستخواه در طول کتاب سعی دارد تا کتاب، راهنمایی باشد برای پیمودنِ مسیر روشِ گراندد تئوری؛ از آشنایی پایه با مفاهیمِ بنیادیِ این روش تا رسیدن به عینیت و حساسیت در پژوهش و مبارزه با این باور غلط که گراندد تئوری، روشی است برای ورود به میدان مطالعه با ذهنی خالی. این کتاب علاوه بر توضیحاتی مبنی بر نحوه انجام گراندد تئوری، مشتمل بر توضیحاتی در خصوص انواع روش تحقیق کیفی و تمایزاتش با روش تحقیق کمّی است. کلیدواژه: گراندد تئوری، نظریه برپایه، کدگذاری، اعتباریابی، حساسیت نظری   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-271-fa.pdf 2017-04-19 75 83 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE کتاب شناسی مردم شناسی مقدمه مردم‌شناسی قادر است که عمده‌ترین و پوشیده‌ترین مسائل مردم را به‌طور روشن و شفاف، تبیین و تحلیل کرده و با کاوش در باریک‌ترین زوایای زندگی روزمره مردم، واضح‌ترین تحلیل را برای برون‌رفت از پیچیدگی‌های بغرنج اجتماعی، ارائه کند. در علم مردم‌شناسی نیز مانند تمام علوم دیگر، پژوهش از مراجعه به کتاب‌شناسی­های نوشته‌شده آغاز می‌شود. بنابراین لازم‌است که ابتدا این کتاب‌شناسی‌ها شناخته شود (کرباسی، 1394: 12). از کتاب‌شناسی تعاریف بسیاری شده است، اما یک تعریف واحد که مناسب همه جنبه‌های آن باشد وجود ندارد. کتاب‌شناسی عبارتست از فهرست کتاب‌ها و دیگر مواد خواندنی (سلطانی و راستین، 1381: 345). گذشته از این، به‌نظر اکثر مردم، کتاب‌شناسی «فهرستی از کتاب‌ها»ست (کتس1391: 70). دو رکن مهم کتاب‌شناسی عبارت است از اطلاعات و نظم. هر کتاب‌شناسی‌ای باید شامل اطلاعاتی کامل و درست باشد و آن اطلاعات نیز برخوردار از نظم منطقی (اسفندیاری، 1390: 7). هیچ کتابخانه‌ای نمی‌تواند بدون ابزارهای کتاب‌شناختی از قبیل کتاب‌شناسی‌ها، خدمات کافی ارائه نماید. کتاب‌شناسی‌ها به استفاده از کتاب‌ها و دیگر مواد کمک می‌کنند و به‌این‌ترتیب کاربرد سودمند دانش را ارتقا می‌دهند. بنابراین کتاب‌شناسی‌ها مواد پایه در هر مجموعه مرجع را تشکیل می‌دهند. علاوه بر این، هدف اساسی یک کتاب‌شناسی، کمک به استفاده‌کننده در تشخیص، وجود یا شناسایی یک کتاب یا هر ماده دیگر است که ممکن است مورد توجه شخص باشد. به‌تعبیر بهتر، وظیفه اصلی کتاب‌شناسی ثبت پیشینه‌های دانش بشری است (بیگدلی، 1386: 83-84). کتاب‌شناسی‌ها را از نظر دامنه موضوعی به دو گروه عمومی و اختصاصی تقسیم می‌کنند. کتاب‌شناسی‌های اختصاصی به سه دسته به‌صورت زیر تقسیم‌بندی شده‌اند: 1. کتاب‌شناسی‌های موضوعی، 2. کتاب‌شناسی‌های سازمانی، و 3. کتاب‌شناسی‌هایی که آثار یک فرد و آثاری را که درباره وی منتشر شده‌اند را دربرمی‌گیرد (مرادی، 1384: 51- 52). کتاب‌شناسی مردم‌شناسی نیز جزء کتاب‌شناسی‌های موضوعی است که در این فرصت، مورد نقد علمی قرارمی‌گیرد.   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-272-fa.pdf 2017-04-19 85 90 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE چرخش های امر دینی در جامعه ایرانی چکیده کتاب مورد بررسی پژوهشی جدی، عمیق و تأثیرگذار تاریخی در حوزه جامعه‌شناسی دینی است.که مسئله اجتماعیشدن مذهب شیعه را تبارشناسی می‌کند و آن را در دو لحظه تاریخی انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی مورد موشکافی دقیق قرارمی‌دهد. ساختار این مقاله بدین‌صورت است که ابتدا مرور کلی بر بخش‌های مختلف و روند شکل‌گیری طرح نظری کتاب صورت می‌گیرد؛ بدین‌ترتیب که سه فصل اول کتاب به‌عنوان مقدمه و نیز بررسی اجمالی تاریخ پیدایش و تحول مذهب شیعه در بدو ظهور و در نسبت با قدرت حاکمه اختصاص می‌یابد، فصل‌های بعدی ورود به بحث اصلی و دوره تاریخی موردنظر است و در فرجام سخن، ایده‌های نظری مورد بررسی قرار گرفته، پرسش‌هایی رو به آینده پاسخ داده‌شده و طرحی برای پژوهش‌های آینده در این زمینه ارائه می‌شود. بخش آخر این مقاله به نقد و تحلیل کتاب می‌پردازد؛ دو نقد اصلی به کلیت کتاب وارد است؛ یکم، نوعی جبر تاریخی در کلیت مباحث و پرسش اصلی کتاب حاکم است که تاریخ را به‌مثابه روندی معلوم و از پیش تعیین‌شده درنظر می‌گیرد؛ روندی که پرسش اصلی از جابه‌جایی آن شکل می‌گیرد و دوم؛ روش مورد استفاده در پژوهش صورت‌‌گرفته، روش تحلیل متون عنوان می‌شود که در درون نظریه جامعه‌شناسی دینی به‌عنوان نوعی رویکرد و شیوه روش‌شناختی تعریف می‌شود؛ درحالی‌که با خواندن متن، روش را یک‌سره تحلیل تاریخی و مرتبط با جامعه‌شناسی تاریخی می‌یابیم. در نهایت کتاب به‌عنوان روایتی تازه و کم‌نظیر در متون جامعه‌شناسی ایرانی معرفی می‌شود که پرسشی از درون برای شناخت وضعیت کنونی جامعه ایرانی را مطرح‌ساخته و آن را در روندی تاریخی می‌پروراند؛ همچنین دارای نثری جذاب و ساده برای خواندن تاریخ معاصر ایران است. روانی و روایی متن برای خواننده ناآشنا با جامعه‌شناسی، جذابیتی مدام تا به‌پایان‌رسانیدن کتابی به‌همراه دارد که اساساً مخاطب خاصی برای آن درنظر گرفته نشده‌است و این ویژگی، خواندن کتاب و فهم تاریخ و جامعه‌شناسی از خلال آن را به لذتی برای همه خوانندگان بدل می‌کند. کلیدواژه‌: نقد کتاب، جابه‌جایی دو انقلاب، چرخش‌های امر دینی در جامعه ایرانی، جامعه‌شناسی دینی، انقلاب مشروطه، انقلاب اسلامی ایران، صورت‌بندی مذهبی جامعه ایرانی   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-273-fa.pdf 2017-04-19 91 103 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE در آمدی بر نظریه انتقادی چکیده کتاب پیش‌روی مجموعهمقالاتی است که می‌تواند تصویری از گستردگی نظریه انتقادی از جنبش‌ها و رویکردهای بنیادین مکاتب گوناگون فرهنگ از آغاز تا عصر حاضر را مورد کندوکاوقرار دهد. این نوشتار در دو بخش فراهم آمده است؛ بخش نخست دربرگیرنده ده مقاله و بخش دوم دربرگیرنده نام‌ها و اصطلاحاتی است که به‌قول نویسندگان در پیوندی تنگاتنگ با تعاریف و مفاهیم کلیدی ارائه‌شده در بخش اول قرار دارد و بیشتر به‌منظور تسهیل ارجاعات رفت‌وبرگشتی و ارائه تصویری جامع از نظریه انتقادی به‌کار رفته است. کلیدواژه: نظریه انتقادی، ساختارگرایی، مارکسیسم، واسازی، فمینیسم، پساساختارگرایی، پسامدرنیسم   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-274-fa.pdf 2017-04-19 105 120 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE علوم اجتماعی نیندیشیدنی؛ محدودیت های پارادایم های قرن نوزدهمی چکیده والرشتاین یکی از برجسته‌ترین و تأثیرگذارترین نظریه‌پردازان اجتماعی است که از سال 1974، یعنی سال انتشار نخستین جلد از کتاب بااهمیت نظام جهانی مدرن، تاکنون کوشیده‌است برای بازسازی طرح کارل مارکس در تبیین نظام جهانی و آینده آن طرح نظری گسترده­ای را پیش ببرد. وی یکی از مؤلفه­های اساسی این طرح را بازاندیشی در علوم اجتماعی مدرن می­داند، زیرا معتقد است بنیان­های این علوم همزمان با بسط و گسترشِ نظام سرمایه­داری در قرن نوزدهم فراهم شده و از این‌رو این علوم سرشار از «اسطوره‌های سازماندهی‌کننده» قرن نوزدهمی­اند که در حال حاضر گمراه­کننده و مانع عمده در تحلیل کارآمد جهان اجتماعی هستند. یکی از کتاب­های مهمی که وی به قصد بازاندیشی این علوم نوشته، کتاب علوم اجتماعی نیندیشیدنی است که در این نوشتار معرفی شده‌است. در این مقاله ضمن معرفی اجمالی والرشتاین و طرح نظری وی برای تحلیل نظام جهانی سرمایه­داری، ایده­های اصلی فصول مختلف کتاب مرور می­شود. سپس مبانی نظری­ای که والرشتاین با بهره­گیری از آن‌ها بر ضرورت بازسازی علوم اجتماعی پافشاری می­کند، معرفی شده و راهکارهای وی برای تحقق این بازسازی ارائه می‌شود. در پایان توضیح داده می­شود که این کتاب برای خواننده ایرانی چه اهمیتی دارد و چگونه می­توان از آن بهره برد. کلیدواژه: علوم اجتماعی، نظام جهانی سرمایه­داری، تحلیل نظام جهانی، توسعه، زمان ـ فضا، مارکس، برودل   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-275-fa.pdf 2017-04-19 121 133 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE پرس و جو درباره شیوه های هستی چکیده کتاب پرس‌وجو درباره شیوه‌های هستی با زیرعنوان مردم‌شناسی مدرن‌ها که نسخه انگلیسی آن را انتشارات هاروارد در سال 2013 به‌چاپ رسانده‌است، نوشته برونو لاتور و ترجمه انگلیسی کاترین پورتراست. ترجمه فارسی این کتاب را رؤیا منجم انجام داده و نشر‌ علم آن را در 616 صفحه، 3 بخش و 16 فصل، به قیمت 45 هزارتومان در سال 1394 به‌چاپ رسانده‌است؛ که با عنوان و زیرعنوان انگلیسی و با عنوان اصلی و زیرعنوان فرانسوی منتشر شده‌است. جستجوی شیوه‌های درک، تحلیل و تفسیر هستی از سوی برونو لاتور و همکارانش که با پشتیبانی مالی اتحادیه اروپا صورت گرفته، تلاشی فلسفی است تا بنیاد تازه‌ای در فهم نظام اندیشه‌ای انسان معاصر بیابد و برای برخوردهای دیپلماتیک و مناسبات جهانی، قومی و زبانی، شیوه‌ها و مرزهای تحلیلی جدیدی را پیشنهاد کند. این کتاب مبانی فلسفی و تفکر مدرنیته، پسامدرنیته، مدرنیسم و پسامدرنیسم را تحلیل، نقد و پیشنهاد می‌کند که با رویکردی انتقادی، تفسیرهای نوینی درباره شیوه‌های درک و تحلیل هستی انسان و جهان ارائه شود و برای کاهش شکاف‌های ادراکی، ارتباطی و تفسیری ملت‌های جهان و حفظ محیط‌زیست تلاشی همگانی صورت گیرد.  یکی از سؤالات کلیدی کتاب این است که آیا مدرنیته و پسامدرنیته و پارادایم‌های غربی می‌توانند به‌عنوان مبانی اندیشه، درک و واکاوی هستی از سوی دیگر ملل جهان هم پذیرفته شوند. در این کتاب همچنین تلاش شده‌است تا شیوه‌های نوین و حتی بازتولیدشده‌ای از گذشته به خوانندگان معرفی شود.      اصل این کتاب (و نه ترجمه حاضر) را می‌توان یک کتاب آکادمیک به‌شمار آورد که برای همه علاقه‌مندان به مقولات فلسفه، روابط بین‌الملل، ارتباطات بین‌الملل، سیاست، فرهنگ و جامعه‌شناسی مناسب به‌نظر می‌رسد.  کتاب با تردید نسبت به نحله‌ها و مکاتب فکری و تحلیلی حاکم بر جهان، به‌ویژه نسبت به فرآیندها و روندهای زیستن افراد و اجتماعات، آغاز می‌شود و نویسنده نتیجه می‌گیرد که گفتگو و بازاندیشی و انتقاد بهترین ابزارهای درک جهان امروز هستند. کلید واژه: هستی شناسی، معرفت شناسی، پارادایم، مدرنیته، پسا­مدرنیسم، انسان شناسی، نسبیت معرفتی، فلسفۀ وجودی   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-276-fa.pdf 2017-04-19 135 153 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE بررسی و نقد اندیشه فوکو چکیده میــشل فـوکـو (1926- 1984) نیز ازجمله متفکران برجسته‌ای است که شیوه‌های او راه‌گشایی برای نقادی وضعیت فکری و فرهنگی معاصر پدید آورده‌است. مقاله پیش رو با تکیه بر کتاب مراقبت و تنبیه این نظریه‌پرداز برجسته سعی در نقد و بررسی افکار و اندیشه‌هایش دارد. در ابتدا با معرفی مختصری از فوکو آغاز و مباحث عنوان‌شده در این کتاب را به‌صورت خلاصه عنوان می‌کنیم و در انتها نیز آراء فوکو را نقد و بررسی خواهیم‌‌کرد که بیش از همه در این اثر برجسته‌شده است. باید توجه داشت که نگارنده همه تلاش خود را کرده‌است تا از مرور سطحی و مختصر اندیشه‌ها فراتر رفته و شناختی عمیق ایجاد کند، زیرا اندیشه فوکو را دارای چنان عمقی می‌داند که تنها از موضع انتقاد و تفسیر واکاوانه می‌توان بدان رسوخ کرد و از آن نهایت بهره را برد؛ و البته این اتفاق چیزی است که خود فوکو بسیار بدان اهمیت می‌داد. او علاقه‌ای نداشت که خوانندگانش برده‌وار آراء او را بپذیرند، بلکه برای فوکو بسیار اهمیت داشت که هر فرد با نگاه متفاوتی هر آن‌چه می‌تواند از افکار او درک کند و آن‌ها را مورد مداقه و بازاندیشی قرار‌دهد. کلیدواژه: میشل فوکو، مراقبت و تنبیه، تولد زندان، قدرت، زندان، دانش، تنبیه، روح، جسم، مراسم تعذیب.   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-277-fa.pdf 2017-04-19 155 173 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE دولت های پدر سالار توسعه اقتصادی و دموکراسی چکیده کشورهای پسااستعماری جهان سوم به لحاظ تاریخی با دو چالش عمده مواجه شده اند: ارتقا توسعه اقتصادی و ایجاد دموکراسی پایدار.در مواجهه با جهانی­شدن این چالش تا به‌امروز تداوم داشته‌است؛ در حالی که برخی کشورهای درحال­توسعۀ سابقاً مستعمره یک قدم تا جهانی­شدن برداشته­اند. ِاریک بود در کتاب دموکراسی، توسعه و دولت پدرسالار در عصر جهانی­شدن به بررسی و مقایسه پدرسالاری در چندین کشور درحال‌توسعه پرداخته‌است. انتقاد سنتی لیبرال دموکراسیِ کشورهای توسعه­یافته، این است که پدرسالاری بیش از حد به‌عنوان یک مانع در برابر توسعه اقتصادی و دموکراسی عمل می­کند. نویسنده با یک مطالعه مقایسه­ای بین فیلیپین، پرو، تایوان، شیلی، اکوادو، و اندونزی به نقد این موضوع می­پردازد. هر مورد رابطه مشخصی با پدرسالاری دارد. در نتیجه نویسنده با نگاهی منحصر­به­فرد به ­طرح پرسش مفهوم پدرسالاری و اثر آن بر توسعه اقتصادی و توسعه جوامع دموکراتیک می­پردازد. کتاب دموکراسی، توسعه و دولت پدرسالار در عصر جهانی­شدن، کمک قابل­ توجهی در بحث انضباط در روابط بین­الملل، اقتصاد، جامعه­شناسی، مطالعات توسعه و مطالعات جهانی­شدن ارائه می‌دهد. کلیدواژه: دموکراسی، توسعه، دولت پدرسالار، عصر جهانی­شدن.   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-278-fa.pdf 2017-04-19 175 193 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE راهبردهای بوردیو در طرح مسائل جامعه شناسی چکیده مسائل جامعه­شناسی، مجموعه دست‌نوشته­ها، سخنرانی‌ها و گفتارهای شفاهی پی­یر بوردیو است که در سال 1984 منتشر شده‌است. این مجموعه در بیست‌ویک گفتار، اغلب متنوع و بعضاً مرتبط، از ویژگی‌های خاص جامعه­شناسی به‌عنوان یک علم و همچنین از گره‌خوردن آن با منافع اجتماعی سخن گفته‌است. بوردیو در این کتاب، تفاوت علم جامعه­شناسی با سایر علوم همچون فلسفه و زبان‌شناسی را در قابل‌‌فهم‌بودن آن برای عموم تشریح می­کند و از «میدان» و ویژگی‌های آن به‌عنوان اصلی‌ترین و تعیین­کننده­ترین زمینه کنش اجتماعی یاد می‌کند. کلیدواژه: جامعه­شناسی، کنش، میدان، سیاست، فرهنگ.   [i].  Pierre Bourdieu http://ssbr.faslnameh.org/article-1-279-fa.pdf 2017-04-19 195 209 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE دام های اجتماعی و مساله اعتماد چکیده موضوع محوری در کتاب دام­های اجتماعی و مسئله اعتماد، بررسی چرایی تفاوت سطوح سرمایه اجتماعی و اعتماد اجتماعی در کشورهای مختلف است و این‌که کدام دولت­ها در ایجاد آن می­توانند موفق باشند. اعتماد اجتماعی از بنیان­های ثبات، امنیت، انسجام، همبستگی و پیشرفت کشورهاست و ضعف و قوت آن در جامعه می­تواند به فروپاشی یا تعالی ملت ـ دولت­ها بینجامد. روثستاین(1954) در این کتاب با شیوه و رویکردی متفاوت با زتومکا (1944) در کتاب ارزشمند اعتماد، نظریه جامعه­شناختی موضوع اعتماد و بی‌اعتمادی را مطرح می‌کند. هدف زتومکا ارائه تعریفی نظری و تبیینی تازه و چنان‌که خود می­گوید، تفسیری نظام­مند از مفهوم اعتماد است و این کار را با توجه به تحول پارادایمی که در نظریه­های جامعه‌شناسی از توجه به‌ ساختار و انگاره‌‌های سخت به فرهنگ و متغیر­های نرم رخ داده‌است، به‌خوبی انجام می­دهد. وی به‌دنبال تعیین جایگاه مؤلفه اعتماد در مناسبات اجتماعی از منظری نظری است. اما روثستاین در کتاب خود مفهوم اعتماد را در چارچوب برنامه‌‌ عمل اجتماعی مورد کنکاش قرارمی­دهد، بی‌آن­که از بار نظری مباحثی که مطرح می­کند، کاسته شود. این­که بی­اعتمادی چگونه در یک اجتماع جوانه می­زند و گسترش پیدا می­کند و اعتماد را با چه سازوکار و رویکردهایی می­توان در جامعه بازتولید کرد. وی در مورد نکته اخیر، یعنی بازسازی اعتماد اجتماعی، دیدگاهی خاص و متفاوت ارائه می­کند. در باور روثستاین (و به استناد یافته­های پژوهشی­اش)، سطح اعتماد اجتماعی مردم را نمی­توان به فعالیت‌شان در انجمن و نهادهای داوطلبانه نسبت داد. به‌عبارت دیگر، فعال­شدن مردم در نهادهای مدنی، اعتماد آن­ها به دیگران را افزایش نمی­دهد. وی می­کوشد از طریق سروته‌کردن منطق علّی، معمای سرمایه و اعتماد اجتماعی را حل کند: استدلال اصلی این است که اعتماد اجتماعی «از پایین» تولید نمی­شود بلکه «از بالا» تولید می­شود. دقیق­تر این­که، نوع خاصی از نهادهای سیاسی هستند که اعتماد تولید می­کنند. نهادهای حکومتی و راهبردهایی که برابری سیاسی، حقوقی و اجتماعی تولید می­کنند و بر اصول انصاف، صداقت و بی­طرفی بنا شده­اند، اعتماد به‌بار می­آورند. مطالعات تجربی نشان می­دهد کشورهایی که فساد اندک دارند همان­هایی هستند که سطوح بالایی از اعتماد دارند. کلیدواژه: اعتماد، سرمایه اجتماعی، دام اجتماعی.   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-280-fa.pdf 2017-04-19 211 219 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE جای خالی پژوهش های کیفی اشاره کتاب راهنمای کدگذاری برای پژوهشگران کیفی که جانی سالدانا آن را تألیف کرده و ویراست دوم آن در سال ۲۰۱۵ منتشر شده‌است، از سوی انتشارات علمی فرهنگی و با ترجمه دکتر عبدالله گیویان منتشر شد. این کتاب در 438 صفحه، در شش فصل، چهار ضمیمه و یک مؤخره به بازار کتاب ایران آمد. نویسنده کتاب، پروفسور جانی سالدانا، پیش‌تر کتاب‌هایی در زمینه روش‌شناسی از جمله پژوهش کیفی طولی و مبانی پژوهش کیفی را منتشر کرده‌است. مترجم این کتاب که از استادان حوزه روش‌شناسی است درباره ضرورت ترجمه این کتاب، معتقد است: «روش‌های تحقیق کیفی به‌شکل ناقص و ابتری در ایران معرفی شده‌است. هنگامی‌که کارهای موسوم به کارهای کیفی را می‌بینیم، متوجه می‌شویم که گرفتار اشکال و مسئله هستند.» به‌گفته گیویان این کتاب با تمرکز بر حوزه‌ای خاص و ضروری از کاربرد روش‌های کیفی، یعنی تجزیه و تحلیل نظام‌مند داده‌ها و استفاده از مثال‌های متفاوت، کاربرد این روش‌ها را در مطالعات متنوع به رخ می‌کشاند. فصلنامه نقد کتاب علوم اجتماعی با دکتر عبدالله گیویان به‌گفتگو نشسته‌است تا در کنار معرفی این کتاب، وضعیت پژوهش‌های کیفی علوم انسانی را از نگاهی دیگر به نقد بگذارد.   http://ssbr.faslnameh.org/article-1-281-fa.pdf 2017-04-19 221 231 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE اعتماد اجتماعی و جامعه مخاطره آمیز http://ssbr.faslnameh.org/article-1-282-fa.pdf 2017-04-19 233 235 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE آثار روزآمد سرمایه اجتماعی در بازار کتاب ایران http://ssbr.faslnameh.org/article-1-283-fa.pdf 2017-04-19 237 239 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE سرمایه اجتماعی در دانشگاه های ایران نیازمند مدل بومی است http://ssbr.faslnameh.org/article-1-284-fa.pdf 2017-04-19 241 244 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE سرمایه اجتماعی و توسعه ظرفیت های مدنی http://ssbr.faslnameh.org/article-1-285-fa.pdf 2017-04-19 245 246 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE
OTHERS_CITABLE ده کتاب برتر جامعه شناسی قرن بیستم http://ssbr.faslnameh.org/article-1-286-fa.pdf 2017-04-19 247 256 1 AUTHOR
OTHERS_CITABLE کتاب پژوهی فرهنگی: پرسه در بازار مکاره فرنگی http://ssbr.faslnameh.org/article-1-287-fa.pdf 2017-04-19 257 264 1 AUTHOR