برگزاری نشست نقد و بررسی کتاب «قزوین در انقلاب مشروطیت»

 | تاریخ ارسال: 1396/11/30 | 

قزوین در انقلاب مشروطیت، تألیف مهدی نورمحمدی، تهران، نشر نامک، 692 ص، 38000 تومان، شابک: 7ـ63ـ6721ـ600ـ978

به‌گزارش ایسنا، سبحانی‌نژاد با اشاره به اهمیت موضوع کتاب اظهار کرد: با توجه به پرکشش‌بودن و اهمیت مطالب این کتاب متأسفانه استقبال شایسته‌ای از چنین برنامه‌هایی صورت نمی‌گیرد و حتی بسیاری از نویسندگان و فرهیختگان استان نسبت به گذشته قزوین کم‌اطلاع هستند و حوصله چنین جلساتی را ندارند.
این کارشناس فرهنگی گفت: آن‌چه در قزوین روی ‌داده در تاریخ به‌طورجامع و کامل ثبت ‌نشده و حتی برای وقایع گذشته نزدیک یعنی دوران صفویه و قاجاریه سرزمین قزوین، منابع تاریخی محدودی وجود دارد.
وی در ادامه به معرفی نویسنده کتاب پرداخت و عنوان کرد: مهدی نورمحمدی نویسنده‌ای است که با عشق و علاقه‌ای که به تاریخ دارد به گردآوری و ثبت ‌اسناد تاریخی قزوین همت گمارده‌است و آثار پژوهشی تاریخی این انسان فرهیخته، به‌ویژه در حیطه بزرگان و نام‌آوران قزوینی قابل‌اتکا و توجه است. امیدواریم پژوهشگرانی مانند جناب نورمحمدی بهتر شناخته شوند و راهیان این عرصه در استان اصیل قزوین، بیشتر باشند.
سبحانی‌نژاد در ادامه با اشاره به این‌که برخی اعتقاد دارند ریشه انقلاب اسلامی به انقلاب مشروطیت برمی‌گردد، تصریح کرد: مطالعه تاریخ دو اثر مهم و تأثیرگذار دارد اولی عبرت‌آموزبودن تاریخ است، چون با مطالعه تاریخ از اشتباهات گذشته عبرت می‌گیریم و مردمانی که با تاریخ خود بیگانه باشند به تکرار اشتباهات بزرگ خود محکوم‌اند.
این کارشناس فرهنگی افزود: نکته دوم این است که تاریخ شناسنامه و هویت هر جامعه است؛ این جامعه می‌تواند جامعه محدود یک خانواده اصیل قدیمی باشد و یا می‌تواند یک مملکت را شامل شود. بنابراین با مطالعات تاریخی به هویت سرزمین خود پی می‌بریم و طی دیدن جان‌فشانی‌ها و پایمردی‌های مردمان سرزمین خود، به وطن خود افتخار می‌کنیم.
 
انقلاب مشروطیت نخستین خیزش ایرانی‌ها برای رسیدن به آزادی
وی در ادامه به معرفی کتاب پرداخت و گفت: انقلاب مشروطه یک واقعه تاریخی اجتماعی و سیاسی است که در طی دهه‌های بعد، سیاست‌بازان مختلفی از تحلیل وقایع آن بهره‌برداری‌های موردنظر خود را داشته‌اند اما در کتاب «قزوین در انقلاب مشروطیت» آقای مهدی نورمحمدی با دیدی منصفانه و واقع‌بینانه به بیان وقایع پرداخته شده‌است، حال این سؤال مطرح است که چقدر می‌توان استناد کرد که قزوین در مشروطه نقش تأثیرگذاری داشته است؟
نورمحمدی در پاسخ به پرسش سبحانی‌نژاد اظهار کرد: انقلاب مشروطیت نخستین خیزش ایرانی‌ها برای رسیدن به آزادی و دموکراسی است، درست است که تهران آغازکننده این حرکت بود اما قطعاً اگر شهرهای مختلف به این حرکت کمک نمی‌کردند این انقلاب به پیروزی نمی‌رسید.
وی افزود: احمد کسروی مورخ دوره مشروطه 4 شهر تهران، رشت، تبریز و قزوین را به‌عنوان کانون‌های اصلی آزادی‌خواهی و مشروطه‌خواهی نام‌برده‌است، این مورخ حتی فعالیت‌های مشروطه‌خواهان در اصفهان را نمایشی می‌داند.
 
نورمحمدی درخصوص نقش شهرها در دوران مشروطه گفت: نقش شهرهای مختلف در دوران مشروطه از دو بعد قابل‌بررسی است،‌ اول تأثیری که شهرها بر روند انقلاب مشروطه داشتند مانند تبریز، قزوین، رشت و دوم تأثیرپذیری شهرها از انقلاب مشروطه که خود به‌طور جداگانه باید موردبررسی قرار بگیرد.
 
اهمیت نگاه بی‌طرفانه مؤلف در کتاب‌های تاریخی
مؤلف کتاب «قزوین در انقلاب مشروطیت» گفت: یکی از وقایع زمینه‌ساز فعالیت‌های مشروطه در قزوین، فرستادن زندانیان سیاسی به قزوین است، چون در آن دوران زیر 10درصد مردم باسواد بودند و بی‌سوادی همه‌گیر بود. فرستادن زندانیان سیاسی صاحب اندیشه‌ای که از مریدان میرزا ملکم‌خان و سیدجمال‌الدین اسدآبادی بودند به قزوین و هم‌کلامی آنان با مردم و بزرگان شهر، تا حدودی باعث آگاهی‌رسانی به مردم شد.
حمیدرضا سبحانی‌نژاد اظهار کرد: کتاب ساختار روایی خوبی دارد و پس از شرح وقایع موردتوجه خود نویسنده، مرتبط با هر واقعه نقل‌قول‌های مختلف درباره همان اتفاق را به‌صورت کاملاً بی‌طرفانه بیان کرده و بدون هرگونه تعصبی نقش شخصیت‌های مختلف را موردبررسی قرار داده و قضاوت را به مخاطب سپرده‌است؛ درصورتی‌که برخی مورخان این‌طور عمل‌نکرده و گاه تحلیل‌های خود را به‌عنوان واقعیتِ بی‌تردید مطرح کرده‌اند.
نورمحمدی دراین‌باره گفت: نگاه بنده این است که در تاریخ باید بدون درنظرگرفتن ملاحظات، واقعیات را گفت و این موضوع بسیار کار دشواری است چون گاه ممکن است دو سند پیدا کنیم که همدیگر را نقض کنند؛‌ اما مورخ برای این‌که کارش ماندگار شود باید وجدان را درنظر گرفته و بدون قضاوت کار کند.
سبحانی‌نژاد با اشاره به نثر کتاب افزود: نثر کتاب ساده و روان است و گاه حتی اوج و فرودهای داستانی را هم در روایت تاریخی مشاهده می‌کنیم.‌ نویسنده از پیچیده‌گویی‌هایی که ممکن است باعث سردرگمی مخاطب شود نیز دوری گزیده است، علی‌الخصوص در بخشی که مربوط به حرکت قشون مشروطه‌خواه از گیلان به قزوین است اوج‌وفرودهای داستانی به‌خوبی رخ می‌کند.
مهدی نورمحمدی با اشاره به شخصت‌هایی که در کتاب به زندگی آن‌ها پرداخته‌شده افزود: در دوران مشروطه هرکسی که داعیه روشنفکری داشت به بابی‌گری متهم می‌شد مانند قاضی ارداقی که در کتاب هم اشاره ‌شده که به او اتهام بابی‌گری زدند اما به‌نظر من بابی نبود اما یکی از ویژگی‌های قاضی ارداقی این بود که با هر مسلکی خودش را وفق می‌داد و می‌جوشید.
نورمحمدی افزود: قاضی ارداقی در باغشاه به‌همراه ملک المتکلمین، میرزا جهانگیرخان صوراسرافیل و روح‌القدس کشته شد.
این مورخ قزوینی با اشاره به ویژگی‌های شیخ فضل‌الله نوری گفت: همه مورخان مشروطه معتقدند که شیخ فضل‌الله نوری روحانی بسیار دانا و باسوادی بوده‌است اما موضوع رقابت میان علما وجود داشته و علت مخالفت شیخ فضل‌الله با مشروطه هم تا حدودی همین مسائل بوده‌است ضمن این‌که نمی‌توان از تأثیر بیان آن عالم ارجمند مبنی‌بر مشروطه مشروعه غافل شد زیرا بعدها قوانین جمهوری اسلامی براساس نظرات کلی شیخ فضل‌الله نوری شکل گرفت.
 
نوابغ ادبیات دوران مشروطه قزوینی بودند
سبحانی‌نژاد با اشاره به موضوع پرداختن به ادبیات مشروطه در کتاب تصریح کرد: در دوران مشروطه رویکرد ادبیات کمی تغییر کرد، در آن زمان از چهار شاعر بزرگ دوران مشروطه سه‌تن قزوینی بودند که در کتاب شرح زندگی‌شان آمده‌است و برای نخستین‌بار در تاریخ کشور از شعر به‌عنوان یک ابزار روشنگرانه و راهبردی استفاده شد.
وی یادآور شد: این امر نشان می‌دهد در قزوین بستر مناسب برای پرورش شاعران و نویسندگان دیگری هم در دوران مشروطه مهیا بوده از  همین‌رو توقع من از نویسنده برای معرفی شاعران و نویسندگانی که در تاریخ مشروطه گمنام مانده‌اند بیشتر بود اما در کتاب به این موضوع خیلی پرداخته نشده‌است.
مؤلف کتاب در پاسخ به این مطلب گفت: ادبیات مشروطیت از نکات کلیدی نقش قزوین در انقلاب مشروطه است، چون پیش از دوران مشروطیت شاعران در ادبیات فارسی به موضوعات عارفانه و عاشقانه می‌پرداختند ضمن این‌که در کنار سابقه درخشان شعر فارسی، یک مسأله مثل یک لکه ننگ بر پیشانی ادبیات مانده و آن پرورش شاعران صله‌بگیر و مدیحه‌سراست.
نورمحمدی تصریح کرد: اما در انقلاب مشروطه موضوعاتی چون وطن‌پرستی، ظلم‌ستیزی، طلب حقوق ملت، آزادی‌خواهی و ایستادگی در مقابل بیگانگان که پیش از آن در ادبیات ما راه نداشت توسط شاعران و ادبای قزوینی وارد ادبیات شد؛ ضمن این‌که با توجه به مطالعاتی که بنده داشتم شاعر دیگری در آن زمان در قزوین ظهور نکرده‌است زیرا اگر بود در روزنامه‌ها یا تذکره‌ها ثبت می‌شد.
وی دراین‌باره گفت: شاعران دوره مشروطه عارف قزوینی، ملک‌الشعرای بهار،‌ نسیم شمال، فرخی یزدی، ادیب‌الممالک فراهانی، میرزاده عشقی، دهخدا و لاهوتی بودند که طبق گفته ادوارد براون نوابغ شعر مشروطه عارف،‌ نسیم شمال، ملک‌الشعرای بهار و دهخدا هستند.
 
لزوم اخلاق‌مداری در امور فرهنگی
مهدی نورمحمدی گفت: جمع‌آوری عکس‌ها و اسنادی که در کتاب گردآوری‌شده با هزینه و مشقات فراوان انجام ‌شده‌است و متأسفانه هم‌اکنون با بی‌مهری و بداخلاقی برخی نویسندگان، بسیاری از اسناد درج‌شده در کتاب‌های بنده، به‌راحتی بدون ذکر منبع منتشر می‌شوند.
وی یادآور شد: در برخی موارد حتی پا را فراتر نهاده و خود را مورخ و پژوهشگر اصلی آن منابع می‌شمارند که برای این جفای فرهنگی نیز باید چاره‌ای اندیشیده شود.

 

دفعات مشاهده: 2872 بار   |   دفعات چاپ: 401 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر

تست

 | تاریخ ارسال: 1396/11/1 | 
تست

دفعات مشاهده: 2975 بار   |   دفعات چاپ: 421 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر

تست

 | تاریخ ارسال: 1396/7/5 | 
تست

دفعات مشاهده: 3063 بار   |   دفعات چاپ: 390 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر

test test

 | تاریخ ارسال: 1396/7/3 | 
test

دفعات مشاهده: 3235 بار   |   دفعات چاپ: 438 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر

شماره جدید فصلنامه نقد کتاب علوم اجتماعی منتشر شد

پنجمین و ششمین فصلنامه نقد کتاب علوم اجتماعی به سردبیری دکتر محمدرضا رسولی منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از روابط عمومی مؤسسه خانه کتاب نقد شفاهی، نقد پژوهی، نقد تألیف، نقد ترجمه، زاویه، شایسته خواندن و نقد گذشته، عناوین بخش‌های فصلنامه نقد کتاب علوم اجتماعی را تشکیل می‌دهند.

همچنین در این شماره از فصلنامه «سلطه پوزیتیویسم بر جامعه‌شناسی ایران»،«جامعه‌شناسی در منظومه عرفانی تنهایی»، «متواضع، نخبه و منتقد»، «تنهایی»، «در متن آثارش»، «نقد، پلی میان»، «دانش»، «بینش اجتماعی» و «فقر کتاب‌های مرجع علوم اجتماعی در ایران» از جمله بخش‌های نقد شفاهی است.

در بخش نقد پژوهی این فصلنامه مقاله‌های «نقد، اقتضائات و اخلاق آن» و «نقدی بر دیدگاه دبوراتنن درباره رویکردهای نقادانه: بازی باور و بازی تردید» به مخاطبان معرفی شده است.

در این فصلنامه «برساخته شاعرانگی ایرانیان»،«زبان‌شناسی انتقادی در قالب تحلیل گفتمان انتقادی»، « آیا سرانجام عقل بشر بر طبقه پیروز خواهد شد؟» ، «طرد اجتماعی»، «محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران» در بخش نقد تألیف منتشر شده است.

در بخش نقد ترجمه مقاله‌های «مارکسیسم جامعه‌شناسانه، افسردگی پساکمونیستی»، «واکاوی بنیادهای اندیشه سیاسی مدرن در عصر رنسانس و دین پیرایی»، «رسانه‌ها؛ چالش‌ها، مسئولیت‌ها و گفتمان اخلاقی»، «ساختار اجتماعی شهر در مدیریت شهری نوین»، «قدرت در جامعه شبکه‌ای» منتشر شده است.

همچنین «ضرورت بازاندیشی در شرق‌شناسی وارونه» در بخش زاویه و «جامعه‌شناسی دین؛ بخشی از پیکره بزرگ جامعه شناسی» در بخش شایسته خواندن و «کتابی در برابر توسعه» و «چکیده انگلیسی» در بخش نقد گذشته آمده است.

فصلنامه نقد کتاب علوم اجتماعی با هدف معرفی و رو نق کتاب‌ها و بررسی مسائل و مشکلات نشر کشور در این حوزه فعالیت می‌کند.

این فصلنامه به قیمت 6000 تومان و به همت مؤسسه خانه کتاب منتشر شده است.

دفعات مشاهده: 4454 بار   |   دفعات چاپ: 564 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر

اصول مشترک اندیشه‌های آنتونی گیدنز، پیر بوردیو و یورگن هابرماس در یک کتاب

 | تاریخ ارسال: 1394/6/22 | 

مفاهیمی چون کنش، کنشگر، فرد، عالم، فاعل، کارگزار، شخص، سوژه و ذهن در برابر دانش‌واژه‌هایی مانند ساختار، جمع، جامعه، نظام، آبژه و عین مفاهیمی مهم و ارزشمندند که ذهن و اندیشه انسان را به خود معطوف داشته‌اند و همواره با هم یا در مقابل هم فرض شده‌اند. وقتی سخن از فرد در مقام عامل پیش آید، به طور حتم ملزومات تقاضاهای عامل و کنگشر، عوامل تحقق، یا موانع و محدودیت‌ها در مقابل این تقاضاها نیز مطرح می‌شود.

فردباوری و جامعه محوری، ذیل تعبیرهای متفاوت، از دیرباز مشغله ذهنی اندیشمندان و فیلسوفان اجتماعی بوده است و به منزله دو دیدگاه متمایز در هر دوره تاریخی طرفدارانی داشته‌اند؛ به‌ویژه از سده نوزدهم به بعد، نظریه‌های اجتماعی گوناگونی حول این دو رویکرد شکل گرفته‌اند.

این مسئله که فرد بر جامعه تقدم دارد، یا جامعه بر فرد‌، اینکه اندیشه، نیت و ذهن است که ارجح است، یا واقعیت، تجربه و عینیت، و مفاهیمی از این‌گونه موجب شکل‌گیری مکتب‌های متفاوتی چون لیبرالیسم (اراده‌گرایان و اختیاراگرایان) یا مارکسیسم (جبرباوران و ساختارگرایان) شد.

توانایی کنشگر برای کنش آگاهانه و اراده آزاد، و جامعه به منزله بستر شکل‌گیری تقاضاهای کنشگران در قرن بیستم پررنگ‌تر شد و نظریه‌پردازانی چون مارکس، هگل، وبر، دورکیم، پارسونز، شوتز، مید، هوسرل، و دیگران بدان پرداختند. شکل متأخرتر آن نیز در آرای نظریه‌پردازانِ پس از نیمه دوم قرن بیستم و سرانجام ربع آخر قرن بیستم، یعنی کسانی چون آنتونی گیدنز، پیر بوردیو و یورگن هابرماس دیده می‌شود.

همانندی‌های این دو مفهوم نیز موضوع اندیشه این نظریه‌پردازان است. به باور ایشان، حالتی رجعی، دیالکتیکی و بازگشتی میان دو مفهوم برقرار است، نه دوگانگی و افتراق؛ زیرا نه آمال کنشگران بدون بستری برای حصول برآورده می‌شود، نه سیاست‌های نظام و جامعه بدون به‌کارگیری خواست و اختیار کنشگرا اجراشدنی خواهد بود. بنابراین، بر یگانگی کنش و ساختار تأکید می‌ورزند. طرفداران کنش در زمره اختیارگران، و ساختارباوران در زمره جبرگرایان، که قائل به منفعل بودن کنشگرند، قرار می‌گیرند.

گفتنی است که صاحب‌نظران مذکور باورمندان به هر یک از دو رهیافت را تقلیل‌گرا می‌خوانند و خود در صدد رفع کاستی‌های آن‌ها برمی‌آیند. از نظر آن‌ها، هر دو گونه علوم طبیعی و علوم اجتماعی برای پویای و تبیین نظریه‌های خود به دیگری نیازمندند و نباید عاملیت را به ساختار یا ساختار را به عاملیت فروکاست. بنابراین، هر سه اندیشمند، گیدنز و بوردیو و هابرماس، به تلفیق و تعامل دو مفهوم با یکدیگر قائل‌اند و به بررسی جامعه‌شناسانه دو مفهوم در جهان مدرن و طی فرایند نوگرایی و تحولات تکنولوژیک و سلطه سرمایه‌داری پرداخته‌اند. آنتونی گیدنز با نظریه ساخت‌یابی یا ساختاربندی، پیر بوردیو با نام ساختارگرایی تکوینی و یورگن هابرماس با نام کنش ارتباطی و عقلانیت تفاهمی به موضوع مذکور پرداخته‌اند.

در کتاب «گذار به موج سوم جامعه‌شناسی» اصول مشترک اندیشه‌های آنتونی گیدنز، پیر بوردیو و یورگن هابرماس در رهیافت کنش و ساختار بررسی شده است. بنابراین، به سه خصلت مقیدکنندگی ساختار، تأکید بر فرهنگ، ارتباطات و زبان و نیز وجود رابطه‌ای دیالکتیکی بین آن‌ها، که از مؤلفه‌های تفکر دو رویکرد یاد شده است، پرداخته شده است. کتاب در شش بخش و نوزده فصل تنظیم شده است.

دشواری آرای اندیشمندان موضوع مطالعه و نیز تازگی مباحث مربوط به موج جدید تعامل‌گرایی، که پس از دو موج پیشین کنش‌گرایی و ساختار گرایی می‌رود تا عرصه‌های روش‌شناسی و جامعه شناسی و سایر عرصه‌های روش‌‌شناسی و جامعه‌شناسی و سایر عرصه‌های علوم را متأثر سازد، کاستی‌هایی را در کار اجتناب‌ناپذیر ساخته است.

همچنین به غیر از این سه اندیشمند، افراد دیگری چون ریچارد رورتی، روی باسکار، برایان فی، باب جسوب و دیگران نیز در حلقه جریان تعامل‌‌گرایی قرار می‌گیرند، ولی به جهت پرهیز از طولانی‌شدن مباحث در این کتاب صرفاً به طرح اندیشه‌های گیدنز، بوردیو و هابرماس پرداخته شده است.

چاپ نخست «گذار به موج سوم جامعه‌شناسی: جامعه شناسی تعامل گرا با نام فراسوی کنش و ساختار در آرای آنتونی گیدنز» توسط انتشارات گام نو در سال 1389 منتشر شده است. 

کتاب «گذار به موج سومِ جامعه‌شناسی» نوشته محمد توحید فام با شمارگان 500 نسخه در 230 صفحه به بهای 16 هزار تومان از سوی موسسه انتشارات نگاه منتشر شده است. به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کتاب «گذار به موج سومِ جامعه‌شناسی» نوشته محمد توحید فام از سوی موسسه انتشارات نگاه روانه کتابفروشی‌ها شده است.
 
مفاهیمی چون کنش، کنشگر، فرد، عالم، فاعل، کارگزار، شخص، سوژه و ذهن در برابر دانش‌واژه‌هایی مانند ساختار، جمع، جامعه، نظام، آبژه و عین مفاهیمی مهم و ارزشمندند که ذهن و اندیشه انسان را به خود معطوف داشته‌اند و همواره با هم یا در مقابل هم فرض شده‌اند. وقتی سخن از فرد در مقام عامل پیش آید، به طور حتم ملزومات تقاضاهای عامل و کنگشر، عوامل تحقق، یا موانع و محدودیت‌ها در مقابل این تقاضاها نیز مطرح می‌شود.

فردباوری و جامعه محوری، ذیل تعبیرهای متفاوت، از دیرباز مشغله ذهنی اندیشمندان و فیلسوفان اجتماعی بوده است و به منزله دو دیدگاه متمایز در هر دوره تاریخی طرفدارانی داشته‌اند؛ به‌ویژه از سده نوزدهم به بعد، نظریه‌های اجتماعی گوناگونی حول این دو رویکرد شکل گرفته‌اند.

این مسئله که فرد بر جامعه تقدم دارد، یا جامعه بر فرد‌، اینکه اندیشه، نیت و ذهن است که ارجح است، یا واقعیت، تجربه و عینیت، و مفاهیمی از این‌گونه موجب شکل‌گیری مکتب‌های متفاوتی چون لیبرالیسم (اراده‌گرایان و اختیاراگرایان) یا مارکسیسم (جبرباوران و ساختارگرایان) شد.

توانایی کنشگر برای کنش آگاهانه و اراده آزاد، و جامعه به منزله بستر شکل‌گیری تقاضاهای کنشگران در قرن بیستم پررنگ‌تر شد و نظریه‌پردازانی چون مارکس، هگل، وبر، دورکیم، پارسونز، شوتز، مید، هوسرل، و دیگران بدان پرداختند. شکل متأخرتر آن نیز در آرای نظریه‌پردازانِ پس از نیمه دوم قرن بیستم و سرانجام ربع آخر قرن بیستم، یعنی کسانی چون آنتونی گیدنز، پیر بوردیو و یورگن هابرماس دیده می‌شود.

همانندی‌های این دو مفهوم نیز موضوع اندیشه این نظریه‌پردازان است. به باور ایشان، حالتی رجعی، دیالکتیکی و بازگشتی میان دو مفهوم برقرار است، نه دوگانگی و افتراق؛ زیرا نه آمال کنشگران بدون بستری برای حصول برآورده می‌شود، نه سیاست‌های نظام و جامعه بدون به‌کارگیری خواست و اختیار کنشگرا اجراشدنی خواهد بود. بنابراین، بر یگانگی کنش و ساختار تأکید می‌ورزند. طرفداران کنش در زمره اختیارگران، و ساختارباوران در زمره جبرگرایان، که قائل به منفعل بودن کنشگرند، قرار می‌گیرند.

گفتنی است که صاحب‌نظران مذکور باورمندان به هر یک از دو رهیافت را تقلیل‌گرا می‌خوانند و خود در صدد رفع کاستی‌های آن‌ها برمی‌آیند. از نظر آن‌ها، هر دو گونه علوم طبیعی و علوم اجتماعی برای پویای و تبیین نظریه‌های خود به دیگری نیازمندند و نباید عاملیت را به ساختار یا ساختار را به عاملیت فروکاست. بنابراین، هر سه اندیشمند، گیدنز و بوردیو و هابرماس، به تلفیق و تعامل دو مفهوم با یکدیگر قائل‌اند و به بررسی جامعه‌شناسانه دو مفهوم در جهان مدرن و طی فرایند نوگرایی و تحولات تکنولوژیک و سلطه سرمایه‌داری پرداخته‌اند. آنتونی گیدنز با نظریه ساخت‌یابی یا ساختاربندی، پیر بوردیو با نام ساختارگرایی تکوینی و یورگن هابرماس با نام کنش ارتباطی و عقلانیت تفاهمی به موضوع مذکور پرداخته‌اند.

در کتاب «گذار به موج سوم جامعه‌شناسی» اصول مشترک اندیشه‌های آنتونی گیدنز، پیر بوردیو و یورگن هابرماس در رهیافت کنش و ساختار بررسی شده است. بنابراین، به سه خصلت مقیدکنندگی ساختار، تأکید بر فرهنگ، ارتباطات و زبان و نیز وجود رابطه‌ای دیالکتیکی بین آن‌ها، که از مؤلفه‌های تفکر دو رویکرد یاد شده است، پرداخته شده است. کتاب در شش بخش و نوزده فصل تنظیم شده است.

دشواری آرای اندیشمندان موضوع مطالعه و نیز تازگی مباحث مربوط به موج جدید تعامل‌گرایی، که پس از دو موج پیشین کنش‌گرایی و ساختار گرایی می‌رود تا عرصه‌های روش‌شناسی و جامعه شناسی و سایر عرصه‌های روش‌‌شناسی و جامعه‌شناسی و سایر عرصه‌های علوم را متأثر سازد، کاستی‌هایی را در کار اجتناب‌ناپذیر ساخته است.

همچنین به غیر از این سه اندیشمند، افراد دیگری چون ریچارد رورتی، روی باسکار، برایان فی، باب جسوب و دیگران نیز در حلقه جریان تعامل‌‌گرایی قرار می‌گیرند، ولی به جهت پرهیز از طولانی‌شدن مباحث در این کتاب صرفاً به طرح اندیشه‌های گیدنز، بوردیو و هابرماس پرداخته شده است.

چاپ نخست «گذار به موج سوم جامعه‌شناسی: جامعه شناسی تعامل گرا با نام فراسوی کنش و ساختار در آرای آنتونی گیدنز» توسط انتشارات گام نو در سال 1389 منتشر شده است. 

کتاب «گذار به موج سومِ جامعه‌شناسی» نوشته محمد توحید فام با شمارگان 500 نسخه در 230 صفحه به بهای 16 هزار تومان از سوی موسسه انتشارات نگاه منتشر شده است.


دفعات مشاهده: 7083 بار   |   دفعات چاپ: 656 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر

در همایش« نقد نظریه های مناسبات دولت و مردم در تاریخ ایران» عنوان شد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، همایش «نقد آراء و نظریه‌های صاحب‌نظران پیرامون مناسبات دولت و مردم در تاریخ ایران» با سخنرانی حاتم قادری، استاد علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس، مقصود فراستخواه، استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، دکتر سیدحسین رضوی خراسانی، پژوهشگر تاریخ، دکتر نیره دلیر، دبیر اجرایی همایش، دکتر فریدون الهیاری، پژوهشگر تاریخ و دکتر رضا بیگدلو، پژوهشگر تاریخ یکشنبه سوم اردیبهشت ماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
 
دیپلمات مذهبی یک طرف انتخابات امروزست

فراستخواه در اشاره به مدل‌های حاضر در جامعه سیاسی ایران در دوره انقلاب اسلامی بیان کرد: پنج مدل در این دوره در جامعه وجود دارد، مدل لیبرال مذهبی(مهندس مهدی بازرگان)، مدل تکنوکرات مذهبی (آیت‌الله هاشمی رفسنجانی)، روشنفکر دینی (عبدالکریم سروش)، مدل شهرداری(غلامحسین کرباسچی)، خُرده مدل‌ها (اصلاح‌طلبی دولتی و...)، مدل‌های ترکیبی (دیپلمات مذهبی) ساخته شده که آدم‌های مرزی آن را به وجود آوردند و در واقع این مدل می‌خواهد دیپلماسی کند و یک طرف انتخابات حال حاضر است.
 
وی افزود: ویژگی مدل‌های جامعه ایران که برشمردم تنوعی است که در آن وجود دارد و تلاش جامعه ایرانی را نشان می‌دهد و در واقع می‌خواهد با مدل‌سازی بماند و بر شکاف میان دولت و ملت فائق آید، اما مشکل این جامعه مدل‌ساز چیست؟ در حالی که آدم‌های مرزی تلاش می‌کنند که شکاف میان دولت و ملت را پر کنند، شکافی میان نخبگان و جامعه به وجود می‌آید که این شکاف برای من بسیار تراژیک است و از طرفی تعارض خود نخبگان است.

 


دفعات مشاهده: 5176 بار   |   دفعات چاپ: 796 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه نقد کتاب علوم اجتماعی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Social science Quarterly Book Review

Designed & Developed by : Yektaweb