چکیده: (2309 مشاهده)
عشایر در مقام عاملان تغییر فرهنگی
مغولها و پیشینیان اورآسیاییشان
از هزارۀ اول قبل از میلاد، عشایر جلگۀ اوراسیایی نقشی کلیدی در تاریخ جهان و توسعه مناطق غیرعشایری مجاور، به خصوص در چین و هند و خاورمیانه و اروپای مرکزی و شرقی بازی کرده اند. علی رغم اینکه همسایگان ساکنترشان آنها را به عنوان تهدید و خطری همیشگی یا قوم بربر میدیدند ولی در حقیقت تاثیر آنها بر فرهنگهای غیرعشایری بسیار پیچیده تر از تجاوز، غارت و تخریبی است که عموما در اذهان عمومی با آن تداعی میشوند. عشایر، تسهیل و تسریعگر تغییر اقتصادی، اجتماعی، جمعیت شناختی و فرهنگی بودند و فرهنگ عشایری تاثیر قابل توجهی بر فرهنگ تمدنهای اوراسیایی غیر عشایری داشته است به خصوص در مواردی که آنها فاتح و حاکم بودند. عشایر تنها القاکنندگان منفعل ایدهها، باورها، فناوریها و مصنوعات نبودند بلکه در فرایند تغییر و تبادل فرهنگی فعالانه سهیم بودند. گزینههای فعال و آغازگر آنها به استقرار برنامههای فکری و فرهنگیشان در مناطق تحت حاکمیت و ورای آنها کمک کرد.
این نسخه گروهی از اساتید مطرح رشتههای مختلف و متخصصان فرهنگی را برای بررسی نقش عامل تغییر فرهنگی بودن عشایر گردهم آورده است. فصول آغازین این پدیده را در غرب و شرق آسیا و در قرون باستان و اوایل قرون وسطا بررسی می کند در حالی که بخش عمده ای از کتاب به امپراتوری دور دست مغول در قرون 13 و 14 اختصاص داده شده است. این رویکرد تطبیقی که بازۀ زمانی طولانی و ناحیه وسیعی را دربردارد، درکی روشن تر از نقش کلیدی این عشایر در دنیای باستان را به دست میدهد. این کتاب حس پویه فرهنگی پیچیده و درگیرکننده ای را القا می کند که بین عشایر و همسایگان شهرنشین و روستانشینشان وجود داشته و تاثیر غیر نظامی عشایر را بر تاریخ اوراسیا برجسته می کند.
این کتاب نقش عشایر را به عنوان ارتقا دهندگان فعال تبادل فرهنگی در منطقهای وسیع و غیرهمگون روشن می کند و دانش اصیل و مهم در دور جدیدی از مطالعه امپراتوری مغول و رابطه بین دنیای عشایری و غیر آن را در دسترس قرار می دهد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1397/3/23 | پذیرش: 1397/3/23 | انتشار: 1397/3/23