ارتباطات علمی یکی از محورهای اساسی در نهاد اجتماعی علم است. بدون وجود ارتباطات علمی، امکان رشد و توسعۀ علوم منتفی خواهد بود. مجلات علمی بهعنوان یکی از مجاری برقراری ارتباطات علمی به شمار میآیند. مجلات علمی نشریات تخصصی هستند که با فاصلۀ زمانی منظم، در مدت نامعلوم و در زمینۀ حرفهای و تخصصی مشخص منتشر میشوند. از نظر جامعهشناسی علم، مجلات علمی، بهصورت متوالی و بهترتیب، از ۶ کارکرد تولید دانش، ترویج و انتشار دانش، ارتباطات علمی دانش، رشد و توسعه علمی و همچنین هویت علمی و حرفهای دانش و در نهایت نهادینهشدن دانش برخوردارند. بررسی تاریخی جامعهشناسی مبیّن آن است که مجلات علمی یکی از عوامل مؤثر در شکلگیری و رشد جامعهشناسی بوده است. بررسی و مطالعه وضعیت کنونی مجلات علمی موجب آن میشود تا بتوان نقش مجلات علمی در توسعۀ علوماجتماعی ایران را تبیین کرد. این مطلب حاصل از تحقیقی توصیفی است که درباره مجلات علمی مصوب کمیسیون بررسی مجلات علمی ایران وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داده که تا پایان اسفند 1392، تعداد 1001 مجلۀ علمی معتبر منتشر شدهاند که 56 درصد مجلات به گروه علومانسانی (تعداد 560 مجله) اختصاص داشتهاند. در بررسی وضعیت مجلات گروه علومانسانی، پژوهش بازگوکنندۀ آن است که رشتۀ علوماجتماعی 14 درصد، ادبیات و زبانها 13 درصد و علوم سیاسی 8 درصد مراتب اول تا سوم را به خود اختصاص دادهاند. مقالۀ حاضر با توجه به بررسی ابعاد اهمیت مجلات علمی اجتماعی پیشنهاداتی کاربردی در زمینۀ کاهش و تقلیل چالش اساسی علوماجتماعی در ایران خواهد داشت.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1394/5/7 | پذیرش: 1394/5/7 | انتشار: 1394/5/7